Le blog de Sangha OP

 គួរលើកយកមកពិចារណាដែរ

មិនត្រូវខ្លាចធ្វើបដិវត្តនោះឡើយ

ពាក្យបដិវត្តន៌មិនមែនជាពាក្យជាកម្មសិទ្ធដាច់មុខរបស់បក្សកុម្មុយនិស្តនោះឡើយ,ពាក្យនេះលោកស៊ុនយ៉ាត់សេន

លោកបានយកមកប្រើសំរាប់បង្កើតចលនាសារធារណរដ្ឋដើម្បីវាយរំលំរបបរាជានិយមប្រកបដោយជោគជ័យ,ហើយ

លោកបានប្រកាសសារធារណរដ្ឋចិនទី១នាឆ្នាំ១៩១១,ជាសារធារណរដ្ឋអនុវត្តន៌របបសារធារណរដ្ឋសេរីដែលជាលទ្ធិខុស

ពីរបបសារធារណរដ្ឋប្រជាធិបេតេយ្យឬប្រជាមានិតដែលជារបបសាធារណរដ្ឋរបស់លទ្ធិកុម្មុយនិស្ត។

បដិវត្តន៏របស់លទ្ធិកុម្មុយនិស្តជាបដិវត្តន៏មានគោលបំណងដូររបបនយោបាយចាស់ដើម្បីរៀបចំសង្គមថ្មីគ្មានវណ្ណៈ,

ប្រើយុទ្ធសាស្ត្រ”ការប្រយុទ្ធវណ្ណៈ”ជាមធ្យោបាយតែមួយក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តតែមួយគត់។

ឯចំណែកបដិវត្តន៏សេរីជាបដិវត្តន៏រំដោះប្រជាពលរដ្ឋពីរបបសក្តិភូមិឬរបបផ្តាច់ការ,ដើម្បីរកសេរីភាពជូនដល់ប្រជា

ពលរដ្ឋដែលគេទុកជាអធិបតី,ជាអ្នកជ្រើសរើសតាមការបោះឆ្នោតជាសាកលជាសេរី,និងដោយគ្មានការភ័យខ្លាច,

ក្នុងជម្រើសរបស់ខ្លួនយករបបនយោបាយ,យកអ្នកដឹកនាំដែលខ្លួនយល់ឃើញថាល្អសំរាប់ជាតិ(។)និយាយឲខ្លីបដិវត្តន៏

សេរីគឺការអនុវត្តន៏លទ្ធិប្រជាធិបេតយ្យសេរីដែលទុកតួអង្គមនុស្ស(Etre)ជាពលរដ្ឋមានការទទួលខុសត្រូវដើម្បីខ្លួន

ឯងជាបុគ្គល,និងសង្គមជាតិក្នុងឋានៈខ្លួនជាតួអង្គមនុស្សនៃសង្គម(Etre.social) ការទទួលខុសត្រូវគឺចាំបាច់ត្រូវមាន

សេរីភាពដែលមានច្បាប់រដ្ឋជាអ្នកគ្រប់គ្រង,ដែលជាច្បាប់បង្កើតឡើងដោយប្រជាពលរដ្ឋ,ដើម្បីការពារប្រជាពលរដ្ឋ។

យើងដឹងថាយុទ្ធសាស្ត្របដិវត្តកុម្មុយនិស្ត,វាប្រើពាក្យសង្គ្រាមប្រជាជន(១)ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រពីប្រជាជនដើម្បីវាយ

ប្រហារសត្រូវរបស់បក្សវា(។)តាមការពិតសង្គ្រាមប្រជាជននេះពួកកុម្មុយនិស្តទុកប្រជាជនជាឧបករណ៍សំរាប់ធ្វើ

សង្គ្រាម,បំរើបក្សកុម្មុយនិស្ត,ព្រោះគេសង្កេតឃើញថាគ្រាណាបក្សកុម្មុយនិស្តឈ្នះសង្គ្រាម,បក្សនេះមិនដែលយកជ័យ

ជំនះនេះមកបំរើប្រជាជននោះឡើយ,ផ្ទុយទៅវិញវាមានតែធ្វើការបង្រ្កាបប្រជាជនដើម្បីកសាងសង្គមហួសវិស័យមួយ

គឺសង្គមគ្មានវណ្ណៈដែលនៅក្នុងនោះប្រជាជនត្រូវបក្សកុម្មុនិស្តបង្អត់សេរីភាពគ្រប់បែបយ៉ាងក្នុងការរស់នៅជា

មនុស្សនិងជាពលរដ្ឋ(។)ដោយយោងទៅលើភាពចង្រៃនៃបដិវត្តន៏នៃពួកកុម្មុយនិស្តនេះហើយ,បានជាពាក្យបដិវត្តន៏

ក្លាយជាទំនាស់(négation)នៃការរីកចំរើននៃមនុស្សជាតិ(។)ឧទាហរណ៏ជាក់ស្តែងសំរាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៃទំនាស់នេះ

គឺរបបខ្មែរក្រហមដែលវាបានយកលទ្ធិកុម្មុយនិស្តសុទ្ធសាតមកអនុវត្តក្នុងសង្គមខ្មែរនាំបំផ្លាញជាតិនិងសង្គមខ្មែរស្ទើ

តែរលាយសូន្យក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីមួយ(។)តែពួកអ្នកកាន់ជើងពួកកុម្មុយនិស្តគេតែងនាំគ្នាបកស្រាយដើម្បីដោះស្រាយ

អំពើឧក្រិដ្ឋកម្មនៃរបបខ្មែរក្រហមថាមិនមែនជារបបកុម្មុយនិស្តនោះទេ,ដូចយ៉ាងលោកJ.Lacoutureសរសេរក្នុង

សៀវភៅលោកថា(២)៖

“របបប៉ុលពតជារបបវ្វាសសិសនៃឧណ្ហប្រទេសនិងជារបបសង្គមជាតិនិយមនៃវាលស្រូវ(៣)”

យើងឃើញច្បាស់ណាស់,ក្នុងគ្រាណា,មនោគមវិជ្ជាម៉ាកសិសនៃពួកអ្នកលេនិននិយមដ៏បរសុទ្ធតាមប្រពៃណី,ប្រព្រឹត្ត

ឥតប្រកែកបានដូចពួកឃាតករណាស៊ី,អ្នកការពាររបបកុម្មុនិស្តតែងតែធ្វើការពន្យល់ដ៏ស្រួលមួយថា,ច្បាស់ណាស់

ពួកប្រព្រឹត្តអំពើឃាតកម្មនេះជាពួកណាស៊ី,មិនមែនជាពួកកុម្មុយនិស្តនោះទេ។

ដូចបច្ចុប្បន្ននេះទៀត,ខ្មែរយើងខ្លះនិយាយថាអ្នកដែលសម្លាប់ខ្មែរមិនមែនជាពួកខ្មែរក្រហមទេ,គឺពួកយួនប្រើឲពួក

កុម្មុយនិស្តនិយមយួន,ដែលខ្មែរយើងហៅថាខ្មែរយៀកម៉ិញ,ពួកនេះវាលួចលាក់ខ្លួនក្នុងពួកកុម្មុយនិស្តខ្មែរនិយមចិន,

សម្លាប់ខ្មែរ(។)គំនិតបែបនេះគឺច្បាស់ជាគំនិតការពារលទ្ធិកុម្មុយនិស្ត,និងការពារពួកប៉ុលពត,ដោយមិនដឹងខ្លួនឬ

មួយដោយចេតនា(។)ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម,បេច្ឈឃាតសម្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគឺខ្មែរកុម្មុយនិស្តនិងយួន,រួមគ្នាសម្លាប់

ខ្មែរ,នៅក្នុងគោលបំណងតែមួយគឺបំរើមនោគមន៏វិជ្ជាកុម្មុយនិស្ត(។)យួនយកលទ្ធិកុម្មុយនិស្តដើម្បីបន្តនយោបាយ

ពង្រិកទឹកដីជារបស់វា,ឯចំណែកខ្មែរកុម្មុយនិស្តប្រើលទ្ធិកុម្មុយនិស្តបំរើយួនឥតដឹងខ្លួន,និងបំផ្លាញជាតិខ្លួនឯង

ដោយចេតនាផង(។)ដូច្នេះតាំងពីឆ្នាំ១៩៧០មកដល់បច្ចុប្បន្ន,ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាអ្នករងគ្រោះពីបដិវត្តន៏កុម្មុយនិស្ត,

ដែលជាកត្តាមួយឲខ្មែរយើងខ្លាចពាក្យបដិវត្តន៏ព្រោះវាបែរជាមានន័យថាជាចលនាបំផ្លាញជាតិខ្មែរ(។)មួយវិញទៀត

ខ្មែរយើងមិនត្រូវនឹកស្មានថាប្រទេសចិនកុម្មុយនិស្តដែលគេបានក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចក្នុងពិភពលោកមួយ

ដែរ,លែងមានគោលបំណងបញ្ចូលមនោគមន៏កុម្មុយនិស្តមកក្នុងស្រុកខ្មែរ,ព្រោះចិនកុម្មុយនិស្តគេឈប់ធ្វើសង្គ្រាម

នយោបាយស្វែងរកឥទ្ធិពលកុម្មុយនិស្តមកលើប្រទេសតូចៗ,ចិនគេគិតតែងធ្វើអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចដើម្បីជាតិគេ(។)ផ្ទុយ

ទៅវិញនាបច្ចុប្បន្ននេះ,ចិនកុម្មុយនិស្តកំពុងយកអាវុធមូលធន,ដែលជាអាវុធថ្មីរបស់គេដើម្បីវាយប្រហារលោកសេរី

ដើម្បីពង្រឹងនិងពង្រិចលទ្ធិកុម្មុយនិស្តនៅក្នុងពិភពលោកជាពិសេសទៅលើប្រទេសក្រ,ដូចជាប្រទេសខ្មែរជាអាទ៏។

តាមការពិតពាក្យបដិវត្តន៏ជាពាក្យទួទៅមាននិយមន័យទូរលំទូរលាយណាស់,បើយើងយកវចនានុក្រមខ្មែររបស់ពុទ្ធ

សាសនាបណ្ឌិតមកមើលពាក្យនេះមានន័យថាៈ”ការវឹលត្រឡប់,ការប្រែប្រួល,ការកែប្រែឬផ្លាស់ប្តូរ,ជាការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាង

ឆាប់រហ័សនូវរបបគ្រប់គ្រងចាស់ដែលមិនចម្រើនឲបានចម្រើនលូតលាស់ទាន់កាលសម័យជាដើម,ការប្រព្រឹត្ត

ប្រឆាំងដោយកម្លាំងអាវុធចំពោះអំពើរំលោភ”។

យើងដឹងថាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវការការផ្កាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សរបបដឹកនាំបច្ចប្បន្ន,ព្រោះជាតិខ្មែរកំពុងជួបប្រទះ

នឹងមហន្តរាយដែលវានឹងអាច ឲជាតិរលាយរលត់ក្នុងរយៈពេលដ៍ក្លីមួយព្រោះតែរបបនេះ(។)ច្បាស់ណាស់ហើយថាប្រជា

ពលរដ្ឋខ្មែរគ្មានអាវុធយោធាណាមួយសំរាប់វាយរំលំរបបបច្ចុប្បន៏នេះទេ,តែប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានកម្លាំងប្រជាជាតិខ្មែរ

ដែលមាននៅក្នុងអំណាចរបស់ខ្លួន,បើខ្មែរយើងចេះប្រើកម្លាំងនេះគឺពិតជាមានអាវុធដែលជាឆន្ទៈរបស់ប្រជាជាតិ

សំរាប់ប្រឆាំងដោយកម្លាំងអាវុធនេះចំពោះសត្រូវប្រជាជាតិខ្លួន(។)យើងដឹងថាយួនកុម្មុយនិស្តប្រើហ៊ុនសែនឲសម្លាប់

ខ្មែរដោយប្រើអាវុធយោធាដើម្បីការពារប្រយោជន៏យួន(។)ប្រស្នាចោទសួរថាតើឆន្ទៈរបស់ប្រជាជាតិវាជាអាវុធគ្រប់

គ្រាន់ដែរឫទេចំពោះមុខអាវុធយោធារបស់ខ្មាំងជាតិ(?)វាពិតជាមិនគ្រប់គ្រាន់នោះឡើយបើខ្មែរយើងគ្មានសេចក្តី

ក្លាហានរួមព្រោះថាសេចក្តីក្លាហានរួមនេះឯងជាកត្តាបង្កើតកម្លាំងរួមប្រឈរមុខនឹងកម្លាំងអាវុធយោធាកាន់

ប្រើដោយមនុស្សពាលមានទុច្ជន្ទៈ(៤)ជាជនងងឹតងងល់ចេះតែសម្លាប់មនុស្សដើម្បីរស់ដូចសត្វតិរច្ជាន(។)នៅ

ចំពោះមុខពពួកមនុស្សបែបនេះវាច្បាស់ជាអាចនាំឲមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតដល់អ្នកប្រឆាំងនឹងប្រយោជន៏ពួកវាជា

ពុំខាន,តែបើយើងប្រៀបធៀបនឹងគ្រោះថ្នាក់ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងជួបប្រទះរាល់ថ្ងៃក្រោមអាណានិគមយួន

កុម្មុយនិស្តគឺច្បាស់ជាវាមិនស្មើនឹងគ្រោះថ្នាក់នេះទេ,ព្រោះថាគ្រោះថ្នាក់ក្រោមអាណានិគមយួនជាគ្រោះថ្នាក់រំលាយ

ជាតិខ្មែរពុំអាចថយក្រោយបាននោះឡើយ,ឯចំណែងគ្រោះថ្នាក់កើតមានឡើងពីការប្រឆាំងចំពោះមុខអាវុធយោធា

ខ្មាំងជាគ្រោះថ្នាក់រំដោះជាតិខ្មែរពីអាណានិគមស្រមោលយួននិងរបបផ្តាច់ការបំរើយួនសម្លាប់ខ្មែរ។

គ្រោះថ្នាក់មួយឲជាតិរស់,មួយទៀតគឺដេកចាំតែស្លាប់សំរាប់សម្លាប់ជាតិ។

និយាយពីគ្រោះថ្នាក់គឺត្រូវហ៊ានធ្វើបដិវត្ត,ទោះបីខ្មែរយើងនាំគ្នាធ្វើការប្រឆាំងនឹងរបបសព្វថ្ងៃបែបអហិង្សាក៏ដោយ,

តែការប្រឆាំងបែបនេះត្រូវការសេចក្តីក្លាហានប្រកបដោយកម្លាំងចិត្តនិងកម្លាំងកាយអង់អាចទើបអាចប្រឈរមុខ

នឹងអាវុធយោធាខ្មាំងបាន,តែបើខ្មែរយើងគ្រាន់តែយកការបន់ស្រន់ព្រះ,ព្រោះនាំគ្នាជឿជាក់ថាទង្វើនេះនឹងអាច

ឈ្នះសត្រូវដែលជាមនុស្សកាចសាហាវបានយ៉ាងងាយនោះ,គឺពិតជាការភាន់ច្រឡំមួយជាពុំខាន(។)ធ្វើបដិវត្តគឺត្រូវ

ការប្រមូលកម្លាំងប្រជាជាតិ,ហើយរៀបចំកម្លាំងនេះឲមានលំដាប់សំរាប់តទល់គ្រប់មធ្យាបាយនឹងសត្រូវជាតិ(។)ធ្វើ

បដិវត្តត្រូវមានលំដាប់កាលឲស្របទៅតាមតម្រូវការនៃស្ថានការណ៏នៃទំនាស់រវាងកម្លាំងប្រជាជាតិនឹងកម្លាំងសត្រូវ

ជាតិ(។)កម្លាំងនេះត្រូវការឲមានអ្នកដឹកនាំ,ព្រោះធ្វើបដិវត្តគឺជាផែនការមានអ្នកទទួលខុសត្រូវ,អ្នកដឹកនាំនោះ

សោតត្រូវកើតចេញមកប្រជាជាតិ,មានឆន្ទៈស្របទៅនឹងការចង់បានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងនាមជាមគ្គុទេសក៏នៃ

ចលនាបដិវត្តនិងជាអ្នកបំរើប្រយោជន៏រួមផង(។)កម្លាំងបដិវត្តជាកម្លាំងនយោបាយ,ជាកម្លាំងបះបំបោរមាន

លំដាប់,មានគោលដៅស្វែងរកជ័យជំនះលើកម្លាំងប្រឆាំងនឹងបដិវត្ត,ដូច្នេះកម្លាំងកំហឹងនៃប្រជាពលរដ្ឋមិនទាន់

គ្រប់គ្រាន់បង្កើតជាកម្លាំងបដិវត្តនោះឡើយ,វាជាការពិតណាស់ហើយថាកម្លាំងបដិវត្ត,វាមានប្រភពវាពីកំហឹងនៃ

ប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នករងគ្រោះ,តែចាំបាច់កំហឹងនេះត្រូវមានមូលដ្ឋានជាកំហឹងរួម,កើតមានឡើងសំរាប់រកប្រយោជន៏

រួមដើម្បីប្រយោជន៏ជាតិក្នុងគោលការណ៏នៃការគោរពសទ្ធិនិងសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋម្នាៗក់ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់

បង្កើតឡើងដោយប្រជាពលរដ្ឋ,ដើម្បីប្រជាពលរដ្ឋ។

យើងសួរថាតើកំហឹងអាចជាមនោសញ្ចេតនាអហឹង្សាបានដែរឬទេ(?)តើយើងអាចធ្វើបដិវត្តអហឹង្សាបានដែរឬទេ?

គេតែងលើកយករូបលោកGandhiនិងលោកMandelaមកធ្វើជានិមិត្តរូបនៃបដិវត្តន៏អហឹង្សាប្រកបដោយជ័យជំនះ,

តែគេក៏ដឹងដែរថាបដិវត្តន៏អហឹង្សាដឹកនាំដោយឥស្សរជនល្បីល្បាញទាំងពីររូបនេះមិនមែនជាចលនាធ្វើការបន់ស្រន់

ព្រះនោះឡើយ,តាមការពិត,វាជាចលនានៃបដិវត្តន៏សុទ្ធសាត,មានមនុស្សស៊ូប្តូរស្លាប់រស់ច្រើនណាស់ដើម្បីរំដោះខ្លួន

ចេញពីអាណានិគមបរទេសឬដើម្បីធ្វើឲមនុស្សមានភាពស្មើគ្នាឥតប្រកាន់ពណ៏សម្បុរស្បែក(។)ដូចយើងដឹងស្រាប់

ហើយ,អ្វីដែលជាចលនាតវ៉ាគឺតែងតែជួបប្រទះនឹងប្រតិកម្មប្រឆាំងជានិច្ចពីសំណាក់អ្នកការពារផលប្រយោជន៏របស់

គេ,បើសិនជាអ្នកការពារផលប្រយោជន៏នោះជាមនុស្សមានសីលធម៍,គឺគេយកមធ្យាបាយចរចារជាមួយអ្នកតវ៉ាដើម្បី

ស្វែងរកដំណោះស្រាយត្រឹមត្រូវមួយ,ដែលអាចឲគូរបដិបក្ខយល់ព្រមទាំងសងខាង,តែបើអ្នកការពារផលប្រយោជន៏

នោះជាមនុស្សផ្តាច់ការ,គឺច្បាស់ជាគេប្រើវិធីហឹង្សាដើម្បីបង្គ្រាបអ្នកតវ៉ាជាពុំខាន,នៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ,អ្នកតវ៉ា

អាចមានចម្រើសវិធីបីយ៉ាង,ទី១បន្តការតវ៉ារបស់ខ្លួនដោយយកច្បាប់ជាអាវុធ,បើសិនជាស្ថាប័នអនុវត្តច្បាប់ជាស្ថា

ប័នឯករាជ្យ,ទី២បន្តការតវ៉ាតាមវិធ្វីធ្វើបាតុកម្មបំផ្លាញប្រយោជន៏អ្នកការពារផលប្រយោជន៏,លុះត្រាតែអ្នកនោះសុខ

ចិត្តធ្វើការចរចារដើម្បីរកដំណោះស្រាយត្រឹមត្រូវមួយដែលអ្នកតវ៉ាអាចទទួលបាន,ទី៣បន្តការតវ៉ាដោយឆ្លើយនឹង

អំពើហឹង្សាតាមវិធ្វីហឹង្សា,បើអ្នកតវ៉ាមានកម្លាំងធនធានមនុស្សនិងមធ្យាបាយសម្ភារៈគ្រប់គ្រាន់នឹងធ្វើបាន(។)ទង្វើ

ទាំងបីយ៉ាងខាងលើនេះជាទង្វើចុះនាមក្នុងសិទ្ធិនៃការការពារខ្លួនដែលមានចែងក្នុងច្បាប់,ដូច្នេះអ្វីដែលការពារ

ដោយច្បាប់គឺជាអំពើអហឹង្សា(។)អំពើអហឹង្សាមិនមែនមានន័យថាត្រូវនាំគ្នាអង្គុយឲគេសម្លាប់ដូចមាន់ទានោះឡើយ,

ព្រោះមនុស្សជាសត្វលោកមានមនោសញ្ចេញនានៃការឈឺចាប់តាមផ្លូវកាយនិងផ្លូវចិត្ត,ដូច្នេះតាមធម្មជាតិ,មនុស្ស

ត្រូវតែមានប្រតិកម្មប្រឆាំងជានិច្ចនូវអ្វីដែលនាំឲខ្លួនមានទុក្ខ,បើមនុស្សគ្មានប្រតិកម្មប្រឆាំងនឹងអំពើដែលនាំ

ឲខ្លួនវេទនា,គឺពុំមែនជាមនុស្សនោះឡើយ,ហើយមនុស្សដែលប្រព្រឹត្តអំពើឲមនុស្សដូចគ្នាមានទុក្ខវេទនាក៏មិនមែន

ជាមនុស្សនោះដែរ។

អ្នកកាន់អំណាចផ្តាច់ការតែងតែទុកការតវ៉ារបស់អ្នកប្រឆាំងខ្លួនថាជាអំពើខុសច្បាប់,តែបើអ្នកផ្តាច់ការមិនស្តាប់

ការតវ៉ារបស់អ្នកប្រឆាំងខ្លួនគឺពិតជាគ្មានយុត្តិធម៍,បើគ្មានយុត្តិធម៍តើមានច្បាប់ដែរឬទេ(?)បើគ្មានច្បាប់សំរាប់

ការពារអ្នកទន់ខ្សោយ,អ្នកកាន់អំណាចផ្តាច់ការតែងប្រើអំពើហឹង្សាដែលខ្លួនទុកជាច្បាប់អ្នកខ្លាំងសំរាប់បង្ក្រាបអ្នក

តវ៉ាដែលជាអ្នកខ្សោយ,ហើយបើអ្នកខ្សោយគ្មានប្រតិកម្មនឹងអំពើហឹង្សានេះទេ,គឺច្បាស់ជាប្រគល់ជោគវាសនារបស់

ខ្លួនឲកាលធម៍(៥)ជាអ្នកគ្រប់គ្រង,ដែលជាធម៍បង្កើតឡើងដោយអ្នកខ្លាំងដើម្បីឲអ្នកខ្សោយសុខចិត្តទទួលស្គាល់

ល័ក្ខខណ្ឌនៃជីវិតដ៏វេទនារបស់ខ្លួនថាជាវាសនារបស់ខ្លួន(។)ដើម្បីចេញឲរួចពីឥទ្ធិពលនៃកាលធម៍នេះ,អ្នកខ្សោយត្រូវ

ធ្វើបដិវត្តគំនិតឈប់មានជំនឿលើកាលធម៍នេះដែលជាអបិយជំនឿ(superstition)នាំឲជីវិតខ្លួនរស់ដេកចាំតែស្លាប់

ក្នុងទុក្ខឥតទីបញ្ចប់បាន(។)ធ្វើបដិវត្តគំនិតគឺគ្រាន់តែជាកូនសោបើកទ្វារគុកអបិយជំនឿ,បន្ទាប់មកត្រូវហ៊ានដើរ

ចេញពីគុកនៃទុក្ខក្នុងជំនឿថ្មីគឺសេចក្តីសង្ឃឹមថាអាចនឹងកំចាត់ទុក្ខដែលខ្លួនមាននៅក្នុងកាយនឹងចិត្តដែលកើត

ឡើងពីការជិះជាន់ពីសំណាក់អ្នកខ្លាំង,ដំណើរនេះជាការធ្វើបដិវត្តសកម្ម,យកការបះបោរជាសក្មមភាពរួមនៃអ្នក

ខ្សោយ,ងើបប្រឆាំងអ្នកខ្លាំងតាមមធ្យោបាយត្រឹមត្រូវដែលខ្លួនអាចមាននិងរកបាន(។)មធ្យោយបាយត្រឹមត្រូវនេះ

ឯងជាបដិវត្តន៏អហឹង្សាដែលមានចែងក្នុងច្បាប់វិជ្ជមាននិងច្បាប់ធម្មជាតិផងគឺ”សិទ្ធិការពារខ្លួននៅចំពោះការបង្ក

អធិករណ៏ពីសំណាក់អ្នកផង”។

សិទ្ធិការពារខ្លួននេះជាអំពើហឹង្សាក្នុងគំនិតអហឹង្សាព្រោះជាចម្លើយនឹងអំពើហឹង្សារបស់អ្នកផងក្នុងគោលដៅរក

យុត្តិធម៍ដើម្បីសេចក្តីសុខតែប៉ុណ្ណោះ,មិនមែនស្វែងរកជោគជ័យដើម្បីជីះជាន់អ្នកផងឡើយដូចអ្នកខ្លាំងប្រើអំពើ

ហឹង្សាដើម្បីអំណាចនោះទេ(។)ដួច្នេះបដិវត្តន៏អហឹង្សាគឺជាបដិវត្តប្រើមធ្យោបាយត្រឹមត្រូវ,ទោះបីមធ្យោបាយនោះត្រូវ

ប្រើអំពើហឹង្សា,ដើម្បីការពារយុត្តិធម៍,ការពារសេរីភាព,នឹងរំដោះខ្លួនពីអំណាចផ្តាច់ការ(។)ហេតុនេះឯងហើយ,អ្នក

ខ្សោយមិនត្រូវខ្លាចធ្វើបដិវត្តនោះឡើយ(។)បើខ្លាចគឺស្លាប់,តែបើមានសេចក្តីក្លាហានហ៊ានងើបប្រឆាំងនឹងអ្នកកាន់

អំណាចផ្តាច់ការ,ប្រកដណាស់នឹងមានអ្នកស្លាប់,តែនៅទីបញ្ចប់គឺច្បាស់ជាមានជ័យជំនិះលើអំណាចផ្តាច់ការជាពុំ

ខាន,ដែលជាជ័យជំនិះសំរាប់សេចក្តីរុងរឿងនៃប្រជាជាតិខ្លួន។

បើលើកយកស្ថានការណ៏ស្រុកខ្មែរមកពិនិត្យ,យើងច្បាស់ជាយល់ថាការងើបប្រឆាំងនឹងអំណាចផ្តាច់ការជាអំពើមួយ

ពិបាកក្រៃលែង,ព្រោះចាំបាច់ត្រូវធ្វើបដិវត្ត,តែយើងគ្រាន់តែមានជាមតិថាបើការនេះវាជាការពិបាកក្នុងការអនុ

វត្តន៏រួចហើយ,ដូច្នេះអ្នកដឹកនាំចលនាប្រឆាំងកុំនាំគ្នាធ្វើឲមានការពិបាកយល់ក្នុងផ្នែកគំនិតបង្ហាញផ្លូវដែលខ្លួន

ចង់ដើរទៅរកគោលបំណងដែលប្រជាពលរដ្ឋចង់បាន(។)ការដូរយុទ្ធសាស្ត្រឲស្របទៅនឹងស្ថានការណ៏ប្រែប្រួលជាការ

ធម្មតា,តែការច្រឡំខ្មាំងថាជាមិត្តឬទុកដៃគូជាសត្រូវគឺពិតជាបង្កើតភាពចាក់កណ្តាញ់ក្នុងគំនិតអ្នកតស៊ូរទាំងពួង

ដែលកំពុងងើបប្រឆាំងនឹងអំណាចផ្តាច់ការជាពុំខាន(។)ធ្វើបដិវត្តត្រូវចាំបាច់មានគោលដៅច្បាស់លាស់,ស្គាលមិត្ត

ស្គាល់សត្រូវទើបអាចប្រមូលកម្លាំងប្រជាជាតិបាន(។)បើស្គាល់មិត្តនិងសត្រូវជាតិច្បាស់ហើយ,ចុះហេតុអ្វីខ្មែរយើង

នៅតែខ្លាចមិនហ៊ានធ្វើបដិវត្តដើម្បីរំដោះជាតិពីអាណានិគមយួន,និងរំលំរបបបំផ្លាញជាតិខ្លួនឲបាន៕